فدیه در طلاق

طلاق، در قانون کشور ما، حقی است که صرفا برای مردان در نظر گرفته شده است و اعمال آن، از جانب مردان، هیچ شرط خاصی ندارد. در صورتی که مردی، تمایل داشته باشد تا به واسطه اعمال حق طلاق خود، از همسرش جدا شود، صرفا کافی است، تقاضای خود، مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش را به دادگاه، ارایه نماید. جاری شدن صیغه طلاق در دفترخانه، منوط و مشروط بر پرداخت حقوق مالی زن، نظیر مهریه، نفقه معوقه، اجرت المثل و سایر موارد می باشد.

با توجه به اینکه در قانون کشورمان حق طلاق با زوج می باشد، طلاق از طرف زوجه با مشکلات و چالش های فراوانی همراه است، و در صورتی که زوجه رضایت به این امر نداشته باشد، طلاق از طرف زوجه امکان پذیر نیست، مگر در مواردی که زوج، به همسر خویش، اعطای وکالت بلاعزل در طلاق، با حق توکیل به غیر نموده باشد. لازم به ذکر است که قانون شرایطی خاص را برای زوجه، در نظر گرفته است، که به زوجه این امکان را می دهد که با اثبات عسروحرج و مواردی این چنینی اقدام به ارائه دادخواست صدور حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش نمایند. در برخی موارد، انجام طلاق، نیازمند پرداخت مال یا وجهی تحت عنوان فدیه، از طرف زوجه به زوج است که این مورد هم مسلتزم شرایطی خاص می باشد. پس زوجه با توجه می تواند با رعایت شرایط مشروحه، طلاق را انجام دهد.

با توضیحات بالا به شرح کامل فدیه در طلاق می پردازیم تا با مفهوم کلی فدیه، میزان فدیه و شرایط فدیه آشنا شویم.

منظور از فدیه چیست؟

به موجب ماده 1146 قانون مدنی در طلاق خلع، زوجه می‌تواند با بخشیدن مالی به عنوان فدیه به زوج، رضایت زوج را مبنی بر طلاق به دست آورد. با استناد به این ماده زوجه که نسبت به  کراهتی که از زندگی مشترک با همسر خود دارد، حاضر می شود مالی را که شرایط قانونی آن وجود دارد به او ببخشد تا بتواند طلاق بگیرد. همچنین فدیه در طلاق مبارات نیز وجود دارد که شبیه به طلاق خلع است و از سر نارضایتی با زندگی مشترک و کسب رضایت شوهر انجام می‌شود.

طلاق خلع و مبارات هر دو از موارد طلاق بائن بوده و فدیه در هر دوی آنها وجود دارد. تنها تفاوت میزان فدیه در طلاق خلع و بائن است که باعث می‌شود این دو طلاق نیز با هم متفاوت باشند. قابل ذکر است که فدیه یک حق قانونی است که برای مردان در نظر گرفته شده است و خانم‌ها نمی‌توانند از این حکم برای اخذ مال از همسر خود استفاده کنند. مرد می‌تواند با ارائه درخواست عدم سازش با همسر خود به دادگاه خانواده، طلاق را ممکن سازد.

فدیه طلاق یکی از انواع فدیه می باشد که در دو نوع از انواع طلاق، یعنی طلاق خلع و طلاق مبارات، که، زوجه دارای کراهت و تنفر از زوج بوده، برای اینکه بتواند شوهر خود را راضی به طلاق کرده و از وی طلاق بگیرد، لازم است تا بخشی از مهریه یا تمام و یا معادل آن را به شوهر خود، بذل نماید. به این میزان از مهریه بذل شده، فدیه طلاق گفته می شود.

فدیه در طلاق به چه معناست؟

قبل از شرح فدیه طلاق ابتدا به مشروح واژه طلاق توسط وکیل طلاق می پردازیم: طلاق یعنی شرعا و قانونا پایان زندگی مشترک زوجین از یکدیگر می باشد و در پی آن تمامی حقوق و تعهداتی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می‌رود. طلاق به طور معمول با سست شدن استحکام رابطه زناشویی و اختلافات و تنش های بین زوجین پدید می آید. حل باید بدانیم که طلاق روانی، موقعیتی است که از طریق آن زوجین پیوندهای وابستگی عاطفی به یکدیگر را از دست می دهند و به زندگی مشترک زناشوئی پایان می دهند.

شیوهٔ انجام طلاق در بسیاری از کشورها برحسب قوانین آن کشور متفاوت می باشد. مذاهب مختلف نیز رویکردهای متفاوتی به طلاق دارند . طلاق در اسلام به اختیار شوهر انجام می‌شود اما زن نیز در شرایط خاصی ممکن است حق طلاق را به دست بیاورد.

انواع طلاق:

• طلاق رجعی: زوج حق درخواست ان را دارد،زوج نیازی به ارائه دلایل ندارد و صرفا با پرداخت حقوق و حقوق مالی زوجه می تواند همسر خود را طلاق دهد و امکان رجوع بع زوجه را دارد.
• طلاق بائن
• طلاق خلع
• طلاق مبارات

این دو از انواع طلاق بائن هستند که در آن ها، به واسطه کراهتی که زن از همسر خود دارد یا زوجین از یکدیگر دارند، در ازای پرداخت عوض یا مالی، از جانب زن، اقدام به جدایی و طلاق می شود. مالی که در عوض طلاق، از جانب زنان، به مرد بذل شده، در قانون، فدیه نامیده می شود و دارای شرایطی است.

حال به نکته اصلی این مقاله یعنی فدیه طلاق می پردازیم: فدیه در طلاق،یک قسمت از مهریه و یا مبلغی است که زوجه در قبال طلاق به مرد بذل می نماید تا با بذب مهریه و یا مبلغ طلاق به صورت خلع و مبارات واقع شود. به محض وقوع طلاق خلع یا مبارات، شوهر، مالک فدیه می شود. عوض یا فدیه، باید، مالیت داشته باشد، معلوم و معین باشد و قابلیت تملک خصوصی داشته باشد، در غیر این صورت، تملیک فدیه، باطل است.

میزان فدیه در طلاق خلع و مبارات

میزان فدیه در طلاق، با توجه به نوع طلاق مبنی بر خلع و یا مبارات متفاوت می باشد، و میزان مشخصی ندارد. شرایط و میزان فدیه در طلاق با توجه به ماده 1146 قانون مدنی، مقرر داشته: "طلاق خلع، آن است که زن، به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد، در مقابل مالی که به شوهر می‌ دهد، طلاق می‌ گیرد. اعم از اینکه مال‌ مزبور، عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد." مطابق این ماده، نوع و میزان فدیه در طلاق خلع، می تواند عین مهریه، مالی معادل، بیشتر یا کمتر از مهریه باشد.

بر اساس ماده 1147 قانون مدنی : طلاق مبارات، آن است که کراهت، از طرفین باشد. ولی در این صورت، عوض باید زاید بر میزان مهر نباشد." مطابق این ماده، نوع و میزان فدیه در طلاق مبارات، می تواند عین مهر، کمتر از مهر یا معادل مهریه باشد. در صورتی که میزان فدیه، بیشتر از مهریه باشد، طلاق مبارات، صحیح بوده، ولیکن مرد، مالک مازاد نخواهد شد.

میزان فدیه در طلاق خلع، می تواند عین مهریه، معادل، کمتر یا بیشتر از مهریه باشد. میزان فدیه در طلاق مبارات، صرفا تا میزان مهریه بوده و نباید مازاد بر مهریه باشد. 

رجوع از فدیه در طلاق خلع و مبارات

با اشاره به سوالاتی مبنی بر فدیه در طلاق و توضیحات بسیاری که داده شد، که میزان فدیه، در هریک از طلاق خلع و طلاق مبارات، بر طبق مواد 1146 و 1147 قانون مدنی، چگونه می باشد؟ حال در خصوص امکان و شرایط رجوع از فدیه در طلاق توضیحاتی ارائه می دهیم که آیا رجوع از فدیه در طلاق خلع و مبارات، امکان پذیر است یا خیر و شرایط رجوع، چه می باشد.

از آنجا که رجوع از فدیه در طلاق خلع و مبارات، صرفا در مدت عده، امکان پذیر است، لازم است تا با مفهوم رجوع در طلاق و عده، از منظر قانون، آشنا شده و از میزان عده طلاق خلع و مبارت مطلع شویم. بر اساس ماده 1150 قانون مدنی: عده، عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده است، نمی‌ تواند شوهر دیگر اختیار کند. بر این اساس، تا پایان مدت عده، زنان، حق ازدواج مجدد، نخواهند داشت. مدت عده در طلاق، سه ماه است و مدت عده زنان باردار، تا پایان وضع حمل می باشد.

رجوع در طلاق، مفهوم و نهادی است که صرفا در طلاق رجعی، برای مردان در نظر گرفته شده است و به معنای این است که مردان، در مدت عده طلاق، در طلاق رجعی، حق رجوع به همسران شان را خواهند داشت و در این صورت، نیاز به خواندن صیغه ازدواج مجدد نیست. در طلاق خلع و مبارات که از انواع طلاق بائن بوده، برای مردان، حق رجوع وجود ندارد. اما از آنجا که زنان، در مدت عده طلاق خلع و مبارات، می توانند از بذل یا فدیه و عوض خود رجوع کنند، در این حالت، برای جلوگیری از تضییع حق مردان، به آن ها نیز حق رجوع داده شده است.

رجوع از فدیه در طلاق خلع و مبارات، صرفا در مدت عده طلاق، یعنی سه ماه و در صورت بارداری، تا پایان وضع حمل، امکان پذیر است و در این حالت، به مردان نیز، حق رجوع به همسران شان، داده شده است.

نتیجه گیری کلی

ابتدا با مفهوم کلی طلاق آشنا شدیم و عنوان کردیم که طلاق یعنی شرعا و قانونا پایان زندگی مشترک زوجین از یکدیگر می باشد و در پی آن تمامی حقوق و تعهداتی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می‌رود. فدیه طلاق مالی می باشد که زوجه با بخشیدن آن به زوج می تواند زوج را راضی به طلاق نماید. فدیه در طلاق میزان خاص و مشخصی ندارد. با توجه به پیچیدگی های امور حقوقی و معانی واژه ها و روند سخت پروسه های قضائی، بهترین تصمیم انتخاب یک وکیل طلاق از ابتدای کار تا پایان پروسه طلاق می باشد.

دفتر وکالت حمیرا پارسا وکیل طلاق اماده ارائه مشاوره حقوقی در زمینه فدیه طلاق می باشد، کافیست با شماره های مندرج جهت رزرو مشاوره حقوقی بصورت حضوری و تلفنی تماس بگیرید. لازم بذکر است که در دفتر وکالت وکیل حمیرا پارسا تمامی مشاوره های حقوقی و یا پیگیری پرونده ها در محاکم قضائی توسط وکیل پایه یک باتجربه صورت می گیرد.

02188554580

09123666928